با خارج شدن از حالت اتوماتیک در دوربین می‌شود دید که به چه میزان می‌توان بر دوربین کنترل داشت. می‌توان دیافراگم و سرعت شاتر و آیسو  را انتخاب کرده و به صورت دستی نقطه فکوس مورد نظر را انتخاب کرد و... بطور خلاصه همه چیز را می‌شود کنترل کرد.

همچنین می‌توان بر نوردهی و میزان روشنایی تصویر  تسلط کامل داشت. عکاس تصمیم می‌گیرد که کجای تصویر را نورسنجی کند که اغلب دوربین همیشه نقطه صحیح را انتخاب نمی‌کند. دلیل عدم نورسنجی صحیح دوربین، سیستم نورسنجی داخلی است که میزان روشنایی واقعی سوژه را تشخیص نمی‌دهد. پس جگونه می‌توان اکسپوژر  را کنترل کرده و نوردهی اشتباه دوربین را جبران کرد؟ شما پیش از آن که هر گونه جبران نوردهی را انجام دهید باید بدانید که به چه میزان باید جبران نوردهی کنید و بدانید که نورسنج داخلی دوربین دقیقا چه کاری انجام می دهد. به همین دلیل یادگیری چگونگی نورسنجی (فرآیند اندازه گیری میزان نور) اهمیت می‌یابد.

اولین چیزی که باید فهمید این است که دوربین جهان را چطور می‌بیند. بطور ساده، همه چیز را سیاه و سفید می‌بیند (Grayscale  ) این بدین معنی است که هرچیزی که دوربین می‌بیند دنیایی از مایه‌ها می‌باشد ( Tone ). یک دنیای بدون رنگ. نمی‌تواند تفاوتی بین درخت‌ها و مردم، بین مردم و برف و ... قائل شود.

حتی نورسنج‌های داخلی مدرن و پیشرفته نیز رنگ را تشخیص نمی‌دهند.

موضوع اصلی دیگر این است که نورسنج شما می‌خواهد همه چیز را خاکستری میانه که اصطلاحاً خاکستری %18 نامیده می‌شود ثبت کند

کل چیزی که برای جبران نوردهی نیاز است بدانید وابسته به خاکستری %18 است. اگر صحنه نقاط روشن زیادی داشته باشد مانند برف یا شن، دوربین ترجیح میدهد آن را خاکستری میانه ثبت کند. زمانی که از شخصی در لباس تیره عکاسی می‌کنید نیز دوربین سعی می‌کند آن را خاکستری میانه ثبت کند و دوربین تشخیص نمی‌دهد که سوژه در واقع قرار بود مشکی ثبت شود و یا اینکه کل بخش سفید در منظره یاب برف است. با صفر کردن نورسنج دوربین و یا نرمان نمودن آن، سبب می‌شود که عکس بیش نور و یا کم نور نورسنجی شود.

 

این عکس نمایشی از کاری است که دوربین در نورسنجی صحنه انجام می‌دهد. در واقع همه آنها خاکستری میانه ثبت می‌شوند. دانستن اینکه دوربین چگونه نورسنجی می‌کند در تعیین میزان جبران نوردهی مورد نیاز و شناخت سیستم منطقه‌ای ( Zone System  ) به شما فراوانی خواهد کرد.

زون سیستم چیست؟

زون سیستم توسط فرد آرچر و انسل آدامز مطرح و بسط داده شد. اساسا سیستمی بود که در اتاق تاریک هنگام تشکیل تصاویر استفاده می‌شد. در اینجا نمی‌خواهیم کل زون سیستم را توضیح دهیم ولی باید بدانیم درک کامل و صحیح زون سیستم کمک زیادی در تصمیم گیری برای میزان جبران نوردهی ( کم یا بیش نوردهی ) خواهد کرد.

 تصویر بالا نمایشی از زون سیستم است. در این سیستم یازده منطقه - Zone - وجود دارد که با اعداد رومی نمایش داده می‌شوند. توضیح خلاصه برای از هر یک از زون‌ها در ادامه آورده شده است:

زون 0 : سیاه خالص بدون جزییات. می‌تواند همان گوشه فیلم نگاتیو باشد

زون I : نزدیک به سیاه خالص با اندکی تنالیتی (رنگپذیری) ولی بدون جزییات

زون II : اولین زونی است که جزییات شروع به نشان دادن می‌کنند. تیره ترین بخش تصویر که جزییات آن ثبت شده است

زون III : اجزا تیره متوسط

زون IV : سایه‌های مناظر چشم انداز، شاخ و برگ تیره...

زون V : خاکستری میانه. چیزی که نورسنجی بر اساس آن انجام شده

زون VI : تن متوسط پوست قفقازی

زون VII : پوست خیلی روشن و یا سایه در برف

زون VIII : روشن‌ترین بخش دارای بافت

زون IX : تن اندک بدون بافت ( برف پرتلالو و خیره کننده )

زون X : سفید خالص بدون جزییات. می‌تواند منابع نور و یا انعکاس منابع نوری در عکس باشد

زون‌ها دقیقاً به مقدار یک استاپ از نوردهی از هم جدا می‌شوند

حالا که اطلاعات اولیه کسب شد، چگونه باید از آن استفاده کرد؟ می‌دانیم که دوربین بر اساس زون 5 و یا خاکستری میانه نورسنجی می‌کند. میزان روشنی و تیرگی آن چقدر است؟

چنانچه از لباس سفید عروس عکاسی می‌کنید باید در قسمت‌های بسیار روشن لباس هم بافت نمایش داده شود. اگر بر اساس چارت پیش رویم چنین صحنه‌ای بر روی زون 7 و یا 8 خواهد بود. پس جبران نوردهی به میزان 2+ و یا 3+ استاپ نیاز خواهد بود. ( اختلاف زون 5 و زونی که سوژه در آن قرار می‌گیرد )

عکس با اکسپوژر نرمال (صفر) عکاسی شده و گربه سیاه به رنگ خاکستری ( بور ) و یا همان زون 5 ثبت گردیده

  عکس فوق با جبران نوردهی 2- استاپ گرفته شده که در نتیجه گربه سیاه (زون 3) ثبت گردیده

به عنوان یک تجربه سعی کنید از یک کاغذ سفید عکاسی کنید. ابتدا مطمئن شوید که نورسنجی را با توجه به سیستم نورسنج دورین نرمان نموده‌اید ( بدون جبران نوردهی ) و عکس بگیرید. سپس 2+ جبران نوردهی کنید و مجدداً عکس بگیرید که این اکسپوژر شما را به زون 7 می‌برد. متوجه تفاوت می‌شوید؟ عکس اول باید بسیار نزدیک به خاکستری میانه و زون 5 باشد در صورتی که عکس بعدی سفید روشن خواهد بود ولی هنوز جزییات آن مشخص است.

ابزار دیگری که ممکن است برایتان مفید باشد نورسنج خارجی - دستی - است. نحوه کار آن مانند نورسنج داخلی دوربین است و برای خاکستری میانه نورسنجی می‌کند ولی قابلیت اصلی آن اندازه‌گیری مستقیم شدت منبع نور – نور مستقیم - ( Incident Light ) که بر روی سوژه می‌تابد است نه  نوری که از آن منعکس می‌شود. این ممکن است بدیهی به نظر بیاید ولی اختلاف فاحشی بین نور مستقیم و نور بازتابی وجود دارد. نور بازتابی تحت تأثیر تن قرار می‌گیرد یعنی هرچه موضوع تیره‌تر باشد نور کمی از آن بازتاب می‌شود و در موضوع‌های روشن نور بیشتری از آن بازتابیده می‌شود. این در حالی است که نور مستقیم ( نوری که مستقیما از منبع نور تابیده می‌شود ) بدون تأثیر مایه‌های موضوع بر رنگ ثابت می‌ماند. با استفاده از نورسنج خارجی امکان خواندن مستقیم نور از منبع بدون تأثیرپذیری از مایه‌ها موضوع وجود دارد.

 دقت کنید زمانی‌که از نورسنچ خارجی استفاده می‌کنید، نورسنج به طور مستقیم نور سمتی از صحنه را که نشانه رفته‌اید می‌خواند. به عنوان مثال ممکن است در سایه باشید و موضوع در آفتاب. اگر نورسنجی را از جایی که قرار دارید انجام دهید نور بخش سایه را اندازه گرفته‌اید نه نوری که از خورشید بر روی موضوع تابیده.با شناخت عملکرد نورسنج و تصحیح آن با جبران نوردهی می­توان ثابت قدم‌تر بوده و نورهای صحیح را ثبت کرد.بعد از این پیش از فشار دادن دکمه شاتر مایه‌های موجود در صحنه را در نظر بگیرید. ایا مایه‌های روشن زیادی در صحنه است؟ یا مایه های تیره؟ اگر فریم شما روشن است جبران نوردهی مثبت (+) نیاز خواهد بود تا درست ثبت شود و در صورتیکه مایه‌های تیره زیادی باشد، جبران نوردهی به سمت منفی (-) خواهد بود. اگر احساس کردید که به میزان یکسانی مایه‌های روشن و تیره در صحنه وجود دارد، نیازی به جیران نوردهی نخواهید داشت.

برف بدون جبران نوردهی خاکستری و یا زون 5 ثبت شده

برف با جبران نوردهی 2+ کاملا سفید و با جرییات (زون 7) ثبت شده

کلاس اموزش عکاسی مدرسه عکاسی آموزش عکاسی مقاله اموزش عکاسی pdf اموزش عکاسی اموزشگاه عکاسی حرفه ای کلاس عکاسی حرفه ای

اگر از میزان جبران نوردهی مطمئن نبودید ابتدا نرمال عکاسی کنید. عکس گرفته شده شما را راهنمایی خواهد کرد که به سمت مثبت اکسپوز کنید یا منفی.

نویسنده: Daniel Smith

مترجم: محمد قدیمی

آموزشگاه آزاد هنرهای تجسمی قدیمی
دپارتمان آموزش عکاسی حرفه‌ای

{plusone}